مجوزهای قابل تبادل از ابزارهای نوین اقتصادی برای کاهش آلودگی های زیست محیطی به شمار می رود. در این روش که بر پایه استفاده از بازار و سازوکارهای آن طراحی شده برای منابع انتشار آلودگی انگیزه اقتصادی ایجاد می گردد تا علاوه بر کسب منفعت مالی کیفیت محیط زیست نیز حفظ گردد. ایده استفاده از این ابزار در کشورهای صنعتی در دهه قبل شکل گرفته و کارا بودن آن در زمینه حفظ کیفیت محیط زیست و کاهش هزینه های آلودگی به اثبات رسیده است. صنعت برق کشور ما نیز با توجه به حجم بالای مصرف سوخت های فسیلی در فرآیند تولید برق با معضلات زیست محیطی از قبیل آلودگی آب، هوا و خاک روبرو می باشد که امید می رود با بهره گیری از تجربیات حاصل از به کارگیری این ابزارها، امکان حفاظت از محیط زیست همزمان با استمرار توسعه اقتصادی و اجتماعی در کشور تامین گردد.به این منظور در مقاله حاضر راهکارهای مختلف پیاده سازی برنامه تجارت نشر در صنعت برق کشور با توجه به تجربیات کشورهای دیگر در 6 نیروگاه منتخب مورد بررسی، تجزیه تحلیل و نتیجه گیری قرار گرفته است.

این پژوهش به منظور بررسی سیستم بیوفیلتراسیون در تصفیه گازآلاینده تری اتیل آمین (TEA) انجام شده است. راکتور بیولوژیکی به مدت یک سال در مجاورت هوای آلوده به TEA در دمای 30±1°C قرار گرفته است. راکتور مورد استفاده در این تحقیق با حجم موثر 6 لیتر از سه بخش جداگانه تشکیل شده است. بستر بیوفیلتر حاوی %60 کمپوست و %40 خرده های چوب با ابعاد یکسان (5-6mm) می باشد و در آغاز برای لقاح میکروبی، لجن فاضلاب شهری به آن اضافه شده است. دامنه بارگذاری بستر 6-114 g/m3.hr، رطوبت بستر %55، غلظت ورودی 20-400 ppm و زمان ماند هیدرولیکی 48 ثانیه بوده است. نتایج نشان داد که راندمان حذف در غلظت 20-250 ppm بیشتر از %90 و در 250-400 ppm بالاتر از %65 بوده است. حداکثر ظرفیت حذف قابل دستیابی 72.2 g/m3.hr بوده که در بارگذاری 114.4 g/m3.hr به دست آمده است. نتایج آزمایشهای انجام شده بر روی بستر جامد و گازهای خروجی از راکتور بیوفیلتر نشان داد که نیتروژن حاصل از تجزیه بیولوژیکی TEA در بستر بیوفیلتر، ابتدا به گاز آمونیاک و سپس به یون آمونیوم، یون نیترات و ماده آلی تبدیل می شود. موازنه جرم نیتروژن در راکتور نشان داد که در غلظت ثابت 180 ppm با بازدهی حذف بیش از %90، از کل نیتروژن تجزیه شده طی 84 روز بیوفیلتراسیون مداوم، یک سوم به صورت نیتروژن در گاز آمونیاک، یک سوم به صورت نیتروژن آمونیاکی و یک سوم مابقی به صورت نیتروژن نیتراته و نیتروژن آلی در بستر تغییر شکل داده است. همچنین نتایج نشان داد که حذف TEA توسط بیوفیلتر در غلظتهای کمتر از 180 ppm کاملا قابل قبول است و خروج گاز تجزیه نشده نیز کمتر از استاندارد TEA در هوای تنفسی است (استاندارد OSHA برای مجاورت 8 ساعته با این آلاینده در محیطهای کاری 25 ppm است). ضمنا گاز آمونیاک خروجی در حالتی که سیستم به حالت پایا رسیده باشد، در حد استانداردهای هوای تنفسی می باشد.

در این کار پژوهشی، با اضافه کردن افزودنیهای نیتروژندار و پایهفلزی به سوخت دیزل استاندارد، خواص فیزیکی شیمیایی سوخت و انتشار گازهای خروجی از موتور دیزل بررسی شده است. نیترومتان(CH3NO2) و اکسید منگنز(MnO2) بهترتیب نمونه ای از افزودنیهای نیتروژندار و پایه فلزی استفاده شده در این کار پژوهشی هستند. نیترومتان به مقدار 10% حجمی و اکسید منگنز به مقدار mg/kg 100 به سوخت دیزل اضافه و آزمایشهای عملکرد موتور روی چرخه هشت حالت ECE R-96 انجام شدند. نتایج نشان دادند که شاخص ستان اندازهگیریشده به روش ASTM D976 برای سوختهای شامل افزودنی بیش از دیزل تنهاست در حالی که گرانروی اندازهگیریشده به روش ASTM D445 برای سوختهای شامل افزودنی کاهش مییابد و جرم مخصوص اندازهگیریشده به روش ASTM D1298 نیز تغییر محسوسی نداشته است. برای دیزل همراه با هر یک از این دو افزودنی، مقادیر آلایندههای خروجی مانند دوده کاهش یافت که این مقدار بهطور متوسط برای هر یک از افزودنیهای نیترومتان و اکسید منگنز، نسبت به سوخت دیزل، بهترتیب حدود 16 و 25% بود و بهطور کلی با استفاده از این افزودنیها BSSOOT کمتری منتشر شده است.

در این مقاله تولید و نشر آلاینده های منواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن و دوده در یک کوره استوانه ای سوخت مایع با توان 2MW و طول قابل تغییر به روشهای اندازه گیری آزمایشگاهی و محاسبات عددی مورد مطالعه قرار گرفته است. در روش آزمایشگاهی CO با استفاده از تکنیک infra-red، NO با استفاده از متد chemiluminescent و دوده با استفاده از روش ثقلی اندازه گیری شده است. تغییرات شعاعی دما و آلاینده ها در مجاورت مشعل و در مکانی دور از مشعل و همچنین اثر طول کوره تونلی بر نشر آلاینده ها به دو روش آزمایشگاهی و تئوری مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد افزایش طول کوره موجب کاهش انتشار منواکسید کربن و دوده و افزایش انتشار گاز NO تا یک ماکزیمم می شود. همچنین محاسبات نشان می دهد توزیع هر یک از آلاینده های منواکسید کربن، دوده و منواکسید ازت در روی محور مرکزی کوره دارای یک ماکزیمم است که مکان ماکزیمم های منواکسید کربن و دوده بر هم منطبق اما NO در فاصله دورتری از مشعل به مقدار بیشینه خود می رسد.

با استفاده از نرم افزار GGIS که توسط IPCC (هیات بین الدول تغییر آب و هوا) ارایه گردیده، میزان نشر گازهای گلخانه ای NMVOC, N2O, CH4, CO, CO2) و ...) در بخش خانگی- تجاری، کشاورزی و حمل و نقل از سال 1373 تا 1378 در کشور بر اساس سوخت فسیل مصرفی محاسبه گردید. پس از آن، روند تغییر انتشار GHGs در بخش های فوق مورد بررسی قرار گرفت. در برخی موارد، کاهش نشر این گازها مبین تاثیرگذاری سیاست های بهینه سازی مصرف انرژی در کشور است. در این مقاله، روند نشر گازهای فوق و طرق بهینه سازی مصرف انرژی و کاهش نشر آلاینده ها بررسی و تجزیه و تحلیل شده است.